Kwas moczowy to uboczny produkt metabolizmu wydalany przede wszystkim przez nerki, ale również w mniejszym stopniu przez jelita (około 30%). Zdarza się, że poziom tej substancji jest podwyższony, ponieważ czasem organizm ma problem z jej wydalaniem. Taka sytuacja ma miejsce w przebiegu niektórych chorób, takich jak dna moczanowa, kamica moczanowa lub niektóre choroby metaboliczne.
Wysoki poziom kwasu moczowego daje pewne objawy w organizmie – są to m.in.: gorączka, obrzęk i ból stawów, problemy z oddawaniem moczu (krwiomocz, zastój moczu), bóle brzucha oraz okolicy lędźwiowej.
W takiej sytuacji konieczna jest wizyta lekarska i przeprowadzenie badań potwierdzających podejrzenie występowania w organizmie podwyższonej ilości kwasu moczowego.
Diagnostyka pozwalająca wykryć to schorzenie obejmuje m.in.: badanie stężenia kwasu moczowego w surowicy, analizę płynu stawowego, USG stawów i tkanek okołostawowych (w celu wykrycia złogów kwasu moczowego), dwuenergetyczną tomografię komputerową oraz badanie rentgenowskie stawów.
Przyczyn zwiększonej ilości kwasu moczowego jest wiele. Oprócz wyżej wymienionych schorzeń, za ten stan (medycznie nazwany hiperurykemią) mogą odpowiadać choroby nowotworowe, genetyczne, zatrucie ołowiem, nadużywanie alkoholu, nieodpowiednia dieta (np. spożywanie dużej ilości białka), intensywne uprawianie sportu, a także zażywanie niektórych leków (np. barbiturany, leki moczopędne).
Obniżenie poziomu kwasu moczowego można przeprowadzić na kilka sposobów w zależności od przyczyny. Jeśli hiperurykemia jest spowodowana konkretną chorobą, wówczas rezultaty przyniesie jej wyleczenie.
Ponadto skuteczne jest także wprowadzenie zmian w jadłospisie, rezygnacja z tłustych potraw, czerwonego mięsa, wędlin, konserw, dużej ilości nabiału i roślin strączkowych. W ich miejsce należy spożywać chude mięso, owoce oraz produkty zbożowe. Konieczne jest zmniejszenie ilości soli, której nadmiar hamuje wydalanie kwasu moczowego. Również cukier podwyższa ilość tej substancji we krwi, dlatego konieczne jest ograniczanie soków owocowych i napojów z fruktozą, które należy zastąpić piciem dużej ilości niegazowanej wody. Mocna kawa, herbata i alkohol (także piwo) są niewskazane w tym schorzeniu.
Nawodnienie w walce z wysokim stężeniem kwasu moczowego to podstawa. Należy pić 2-3 litry płynów dziennie. Oprócz wody korzystne są napary ziołowe z pokrzywy, liści brzozy czy mniszka lekarskiego, ponieważ wspomagają usuwanie kwasu moczowego z organizmu.
Jeśli lekarz tak zaleci, walkę z hiperurykemią można przeprowadzić za pomocą leków. Rodzaj i dawkę wskaże specjalista podczas konsultacji medycznej.
Warto również podjąć umiarkowaną aktywność fizyczną i zrezygnować z palenia papierosów.
Nieleczone wysokie stężenie kwasu moczowego może prowadzić do groźnych chorób, m.in. bolesnych problemów ze stawami, dlatego konieczna staje się konsultacja lekarska prowadząca do postawienia diagnozy i podjęcia kroków zaradczych.
